Sint-Andreaskerk Wijnaldum

Deze kerk kent een opmerkelijke verbouwhistorie. Dat begon in 1684, toen de toren instortte. De hele westelijke partij is toen herbouwd. In 1904 volgde de herbouw van de toren en in 1931 is de kerk gerestaureerd. Deze restauratie kwam nagenoeg neer op nieuwbouw; de kerk werd bekleed met het oude bouwmateriaal, rode en gele kloostermoppen.

Binnen zijn schip en koor van elkaar gescheiden. In een van de ruimtes in het koor ligt een fragment van een middeleeuwse vloer. De kerkzaal kreeg een houten tongewelf en een bijzondere inrichting met een fraaie preekstoel voorzien van Bijbelse taferelen op de panelen van de kuip, vrouwenbanken met sierlijke wangen in Lodewijk XIV-stijl en lichtkronen in art déco-stijl. Het Van Dam-orgel dateert uit 1869.

Extra informatie:

De kerk met een vijfzijdig gesloten koor is laatgotisch van karakter en is in de 15de eeuw gebouwd. De kerk heeft nog twee beslissende bouwperioden gehad. De in 1684 ingestorte toren is herbouwd en in 1904 is de toren opnieuw herbouwd. Toen is de westelijke partij naar ontwerp van Jurjen Bruns met nieuw materiaal en in neogotische vorm opgetrokken. In 1931 is de kerk gerestaureerd onder leiding van Hendrik Kramer, die zeer eigenzinnig te werk is gegaan. De restauratie kwam neer op nieuwbouw. De kerk is bekleed met het oude bouwmateriaal, gemêleerd rode en gele kloostermoppen. Het schip is vijf traveeën diep met eenmaal versneden steunberen en brede spitsboogvensters met vorktraceringen. De koorsluiting kreeg gelijke vormen. De westelijke partij is van kleine bruine steen gemetseld. De toren wordt bekroond door een soort wimbergen en een ingesnoerde spits.

Het koor is van het schip afgescheiden en in gebruik als nevenruimten. In een van deze ruimten ligt een middeleeuws fragment vloer van kleine geglazuurde tegels. De kerkzaal wordt gedekt door een gedrukt houten tongewelf met trekbalken op korbelen en muurstijlen. De preekstoel staat binnen een ruime dooptuin met een deur met kuifstuk met bazuinengelen. Ze zijn vervaardigd door Arjen Lous uit Harlingen (1728). De kuip heeft getordeerde en omrankte hoekzuilen. De panelen zijn fraai gesneden met bijbelse taferelen: Abrahams offerande, Jacobs droom, de Geboorte, de Opstanding en het Laatste Oordeel. De wangen van de vrouwenbanken zijn gesneden met gevarieerde siermotieven uit de Lodewijk XIV-stijl. De lichtkronen in een art déco-achtige stijl zijn waarschijnlijk in 1931 door Hendrik Kramer ontworpen. Het orgel is in 1869 gebouwd door L. van Dam & Zn.

Anderhalve kilometer ten zuidwesten van Wijnaldum staat de kerk van Midlum, die zo vaak is verbouwd dat moeilijk te geloven is dat deze Sint-Nicolaaskerk al van 1200 kan dateren. De ongelede toren met ingesnoerde spits is jonger maar wel middeleeuws. Kerk en toren zijn in 1866 en nogmaals in 1906- ’07 verbouwd. Zo is de zuidgevel van het schip bepleisterd en de toren ommetseld.

Laatgotisch (kerk) en neogotisch (toren)

Kerk 15de-eeuws, 1931 vernieuwd, toren 1904

Protestants

Preekstoel, doophek, bankwangen, orgel