Klaas Hoekstra

Klaas Hoekstra

Ontdek hoe de laatste Harlinger walvisvaarder Klaas Hoekstra vastliep in het poolijs op Groenland.

Met rijkssubsidie en een financiële bijdrage van koning Willem I kan de Groenlandsche Straat-Davis Visserijsociëteit in 1825 het nieuwe galjootschip Harlingen laten bouwen. Het schip vertrekt onder leiding van kapitein Klaas Hoekstra, met aan boord 45 bemanningsleden, vanuit haar thuishaven ter walvisvangst naar Groenland. De verwachtingen rondom deze helse onderneming zijn hooggespannen. Het is dan ook feest in havenstad Harlingen wanneer de bemanning aanstalten maakt om te vertrekken. De stad is versierd en er klinken vaderlandse liederen. Er is - onder de bemanning en bevolking in de stad - veel vertrouwen in de reis.

Vastgeraakt in het ijs

De bemanning zet onder leiding van kapitein Hoekstra, koers richting het zuiden van Groenland. Wanneer de Harlingen de Straat Davis in zeilt, zijn er nauwelijks walvissen te vinden. De dieren hebben zich na jarenlange overbevissing terug getrokken richting het Noorden. Tientallen walvisvaarders, met daarbij de 'Harlingen', zetten de achtervolging in. In augustus komt er plotseling een einde aan de reis. Het nieuwe schip wordt door ijsschotsen gekraakt en komt vast te zitten in het poolijs.

Overwinteren

Kapitein Klaas Hoekstra kende de gevaren van de walvisjacht. De kapitein en zijn bemanning zitten al weken vast in het ijs. Met veel gekraak perst het groeiende ijs zijn walvisjager Harlingen in elkaar. De bemanning moet hierop noodgedwongen de winter doorbrengen bij eskimo's, in het koude en donkere poolgebied van Straat Davis. Hoekstra schrijft in zijn dagboek over hun gevaarlijke avonturen. Op twee bemanningsleden na, keerde iedereen in de zomer van 1827 weer terug in Harlingen. Vanwege bevriezing waren velen wel wat tenen en vingers armer.

Portret Klaas Hoekstra

Kapitein galjootschip Harlingen
Portret Jantje Hillenius

Echtgenote Klaas Hoekstra

Ware poolheld

Hoekstra ontpopt zich in dit zeehelden verhaal als een ware poolheld. In gemeentemuseum het Hannemahuis vind je op de afdeling walvisvaart nog veel referenties naar dit bijzondere verhaal. Zoals bijvoorbeeld het schilderij van de Harlinger schilder Hermanus Siderius van de ondergang van het Harlinger galjootschip 'Harlingen' in het ijs van Straat Davis bij Groenland in 1826; de muts van kapitein Hoekstra die met zijn bemanning, na een vreselijke tocht over het ijs, overwinterde in hutjes van eskimo's en Denen; en het originele dagboek van Klaas Hoekstra waarin hij alle avonturen heeft opgeschreven. Het museum is dus zeker een bezoekje waard, want hier komt het verhaal echt tot leven!